'Super-aarde': planeet ontdekt die mysterieus signaal uitzendt

NASA heeft een mysterieuze planeet ontdekt die ook wel "super-aarde" wordt genoemd. Het lijkt erop dat deze planeet een herhalend signaal uitzendt vanaf een afstand van 154 lichtjaar.

De planeet, TOI-1846 b, is bijna twee keer zo groot als de aarde en vier keer zo zwaar, meldt de Daily Mail. Hij draait elke vier dagen rond een kleine, koele rode dwerg en veroorzaakt een vreemde, herhaaldelijke afname in de helderheid van de ster – een signaal dat wetenschappers voor het eerst opviel toen NASA's TESS-ruimtetelescoop de afname elk jaar in maart observeerde.

Nu heeft een team van wetenschappers, dat zowel telescopen in de ruimte als telescopen op aarde gebruikt, bevestigd dat TOI-1846 b binnen de zogenaamde "radius gap" valt, een zeldzame categorie tussen kleine, rotsachtige planeten zoals de aarde en grotere, gasrijke planeten zoals Neptunus.

Ondanks een geschatte oppervlaktetemperatuur van 300°C, zeggen onderzoekers dat de planeet mogelijk nog steeds water bevat. Men denkt dat de planeet een solide rotsachtige kern heeft, een dikke laag ijs en mogelijk zelfs een ondiepe oceaan of een ijle atmosfeer.

Abderrahmane Soubkiou, hoofdonderzoeker bij het Oukaimeden Observatorium in Marokko, zei: "We hebben het bestaan van TOI-1846b bevestigd met behulp van de TESS-telescoop en op de grond gebaseerde multi-color fotometrische gegevens, hoge-resolutie beelden en spectroscopische observaties."

De metingen van de astronomen toonden ook aan dat de planeet in iets minder dan vier dagen om zijn ster draait, in een baan die veel dichter bij de zon ligt dan Mercurius in ons zonnestelsel. De moederster is een rode dwergster, ongeveer 40 procent groter dan onze zon in omvang en massa, met een temperatuur van ongeveer 2700 °C.

Omdat rode dwergen kleiner en zwakker zijn, moeten planeten dicht op elkaar draaien om warmte te ontvangen. Daardoor zijn ze ook makkelijker te detecteren door telescopen als ze voor de ster langs bewegen, zo meldt de Daily Mail.

De TESS-telescoop, gelanceerd in 2018, heeft tot nu toe meer dan 7600 van dergelijke transits gedetecteerd en meer dan 630 planeten bevestigd. De vier uiterst gevoelige camera's scannen de hemel elke 30 minuten, waardoor hij ideaal is voor het detecteren van kleine lichtdips zoals die te zien zijn op TOI-1846 b.

De nieuw ontdekte planeet is waarschijnlijk ook getijdengebonden, wat betekent dat de ene kant altijd naar de ster is gericht, terwijl de andere in het donker blijft. Dit temperatuurcontrast zou water in koelere gebieden kunnen vasthouden, afhankelijk van hoe warmte door de atmosfeer stroomt.

NASA-wetenschappers hopen dat de James Webb-ruimtetelescoop binnenkort TOI-1846 b zal onderzoeken met infraroodlicht. Onder gunstige omstandigheden zou Webb tekenen van waterdamp, methaan, koolstofdioxide of andere gassen kunnen detecteren.

Ook telescopen op aarde, zoals het Gemini Observatory op Hawaï, doen hun werk. Ze gebruiken een precisie-instrument genaamd MAROON-X om de kleine schommeling van de ster te meten die wordt veroorzaakt door de zwaartekracht van de planeet. Zo kunnen we de massa van de ster bepalen en verborgen buren vinden.

De onderzoekers denken dat TOI-1846b mogelijk niet de enige is. Subtiele verschuivingen in zijn baan wijzen erop dat er mogelijk nog een andere planeet in hetzelfde systeem schuilt, mogelijk verderop in een koelere, leefbaardere zone.

Deze ontdekking houdt verband met een andere recente vondst: TOI-715 b, een tweede superaarde op 137 lichtjaar afstand die eveneens om een rode dwerg draait.

Volgens de Daily Mail helpen beide planeten belangrijke hiaten op te vullen in de kennis van astronomen over de manier waarop sommige kleine planeten hun atmosfeer in de loop der tijd verliezen, terwijl andere deze weten te behouden.

Omdat rode dwergen ongeveer 75 procent van alle sterren in de Melkweg uitmaken, zou onderzoek naar planeten zoals TOI-1846 b kunnen onthullen hoeveel potentieel bewoonbare werelden er zich nog meer in de buitengebieden van ons sterrenstelsel bevinden.