Połowa świata doświadczyła dodatkowego miesiąca ekstremalnych upałów z powodu zmian klimatycznych, mówi badanie

Jak wynika z badania opublikowanego w piątek (30), połowa światowej populacji przez kolejny miesiąc zmagała się z ekstremalnymi upałami spowodowanymi przez człowieka.

Autorzy twierdzą, że wyniki badań podkreślają, jak ciągłe spalanie paliw kopalnych szkodzi zdrowiu i samopoczuciu na wszystkich kontynentach, a szczególnie niedoceniane są jego skutki w krajach rozwijających się.

„Z każdą spaloną baryłką ropy, każdą toną uwolnionego dwutlenku węgla i każdym ułamkiem stopnia ocieplenia fale upałów dotkną większą liczbę osób” – powiedziała Friederike Otto, klimatolog z Imperial College w Londynie i współautorka raportu.

Analiza przygotowana przez grupę naukową World Weather Attribution, organizację pozarządową Climate Central oraz Czerwony Krzyż i Czerwone Półksiężyc – Climate Centre, została opublikowana przed Światowym Dniem Akcji na rzecz Walki z Upałami, który przypada na 2 czerwca. W tym roku podkreśla się niebezpieczeństwa związane z wyczerpaniem cieplnym i udarem cieplnym.

Aby ocenić wpływ globalnego ocieplenia, naukowcy przeanalizowali okres od 1 maja 2024 r. do 1 maja 2025 r. Zdefiniowali „dni ekstremalnego upału” jako te, w których temperatury przekroczyły 90% temperatur odnotowanych w danym miejscu w latach 1991–2020.

Korzystając z recenzowanego modelu, porównali liczbę takich dni ze światem symulowanym bez antropogenicznego ocieplenia.

Wyniki okazały się porażające: około 4 miliardy ludzi (49% populacji świata) doświadczyło co najmniej 30 dodatkowych dni ekstremalnie upałów.

Zespół badaczy zidentyfikował 67 przypadków ekstremalnych temperatur w ciągu roku i w każdym z nich stwierdził oznaki zmiany klimatu.

Najbardziej ucierpiała karaibska wyspa Aruba, gdzie upały trwały 187 dni, czyli o 45 dni dłużej, niż oczekiwano w świecie, w którym nie obserwuje się ocieplenia.

Badanie przeprowadzono po roku rekordowych globalnych temperatur: rok 2024 był najcieplejszym rokiem w historii pomiarów, a styczeń 2025 r. był najgorętszym styczniem.

W ciągu ostatnich pięciu lat średnia temperatura na świecie jest obecnie o 1,3°C wyższa od poziomu sprzed epoki przemysłowej i do 2024 r. nie przekroczy symbolicznego progu 1,5°C ustalonego w Porozumieniu paryskim w sprawie klimatu.

W raporcie zwrócono również uwagę na brak danych na temat wpływu upałów na zdrowie w regionach o niskich dochodach.

Latem 2022 r. w Europie odnotowano ponad 61 000 zgonów z powodu upałów, ale porównywalne liczby zdarzają się gdzie indziej.

Autorzy podkreślili potrzebę wprowadzenia systemów wczesnego ostrzegania, edukacji publicznej i planów działania na wypadek upałów dostosowanych do potrzeb miast. Uznali również, że należy udoskonalić konstrukcję budynku i unikać forsownych zajęć w godzinach największego upału.

Jednak sama adaptacja nie wystarczy. Autorzy ostrzegają, że jedynym sposobem na zahamowanie rosnącej intensywności i częstotliwości występowania ekstremalnych upałów jest szybkie wycofanie paliw kopalnych.

ia/sla/db/ad/aa/jc