Ay, Dünya yüzünden paslanıyor
Birkaç yıl önce Ay'da pas keşfi, demir açısından zengin kayaların oksitlenmesi için uygun koşullar olmadığı için bilim camiasını şaşırtmıştı. Bugün araştırmacılar, o dönemde ortaya atılan bir hipotezi test ediyorlar.
2020 yılında, Hint uzay aracı Chandrayaan-1'den alınan veriler, Ay'da yaygın olarak "pas" olarak bilinen bir demir oksit olan hematitin ( Fe2O3 ) varlığını ortaya çıkardı. Pasın, Dünya'nın doğal uydusunda bulunmayan oksijene ve suya maruz kaldığı düşünüldüğünde bu şaşırtıcı. Ay'ın üzerinden geçen ve pas oluşumunu engellediği düşünülen güneş rüzgarlarından bahsetmiyoruz bile.
Çeşitli araştırmacılar bunun üzerine bir açıklama önerdi: Oksijen Dünya'dan geliyor ve güçlü manyetik rüzgarlarla taşınıyordu. Sonuçları Geophysical Research Letters dergisinde yayınlanan bir laboratuvar deneyinden bilim insanları , Dünya atmosferinde bulunan hızlandırılmış parçacıkların ve Ay kayalarına çarpan parçacıkların hematit oluşumuna neden olabileceğini doğruladı.
Nature dergisi, "Dünya ve Ay çoğu zaman Güneş'ten sürekli olarak yüklü parçacıklar alır. Ancak Dünya, ayda yaklaşık beş gün boyunca Güneş ile Ay arasında kaldığında, güneş parçacıklarının akışını engeller," diye bildiriyor . Bu sırada Ay, hidrojen, azot ve hatta oksijen gibi çeşitli elementler taşıyan Dünya rüzgarlarına maruz kalır. İngiliz dergisi, "Bu yüklü parçacıklar Ay yüzeyine çarptığında, toprağın üst katmanlarında birikebilir ve orada kimyasal reaksiyonlara neden olabilir," diye ekliyor.
Oksijene gelince, Ay'da sıvı halde su bulunmasa da, yazarlar kutup buzunun hâlâ bulunduğunu belirtiyor. Bu, paslanma süreci için gerekli nemi yaratacaktır.
BBC'nin astronomi kanalı, "Hematitin, henüz bilinmeyen bir süreç veya süreçlerle Ay'ın kutup bölgelerinde oluşmadan önce Ay yüzeyinin başka yerlerine dağıldığı düşünülüyor" diye bildiriyor .
Courrier International
