BM, New York'taki merkezini soğutmak için 70 yıldır East River suyunu kullanıyor
New York'taki BM Genel Merkezi için Doğu Nehri'nden su çeken bir pompa: Dünya daha serin yaşam alanları ararken eski, enerji tasarruflu bir klima sistemi yaygınlaşabilir.
Başmühendis Michael Martini, AFP'ye tesisleri gezdirirken, bu soğutma sisteminin 1950'lerde açılan genel merkezin "tasarımına entegre edilerek baştan beri çalıştığını" açıklıyor.
2008-2014 yılları arasında büyük bir yenilemeden geçirilerek modernize edilen bu sistem, BM kompleksinin, iklim değişikliği karşısında giderek artan bir trend olan, konvansiyonel bir klima sistemine göre daha az enerji tüketimiyle, 24-25 °C'lik bir sıcaklık sınırıyla soğutulmasını sağlıyor.
Sistemi denetleyen David Lindsay, New York yazının en sıcak döneminde bile "nehrin sıcaklığının 25°C olduğunu, ortam havasının sıcaklığının ise 38°C olmadığını" belirtiyor. Dolayısıyla soğutmak için “daha az enerji” harcanıyor.
Denizin bir kolu olan Doğu Nehri'nden her dakika 26.000 litreye kadar tuzlu su, büyük fiberglas borular aracılığıyla soğutma tesisine pompalanıyor. Bu işlemde soğutucu bir gaz kullanılır.
Lindsay, deniz suyunun kirlenmesini önlemek için "iki bağımsız devre" bulunduğunu ve suyun daha sonra daha sıcak bir şekilde Manhattan sınırındaki haliçe geri döndüğünü açıklıyor.
BM'nin suya bağımlı tek tesisi New York'taki merkez değil. Cenevre'deki Milletler Sarayı, Cenevre Gölü'nü kullanan bir soğutma ağına bağlı ve Kopenhag'daki Birleşmiş Milletler Kent Merkezi deniz suyu pompalıyor; bu da soğutma için elektrik ihtiyacını "neredeyse ortadan kaldırdı".
Dünya çapında kurulu 2 milyar bireysel cihaza kıyasla avantaj açıkça ortada.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, giderek artan sıcaklıklar karşısında bireysel buzdolaplarının sayısı hızla artarken, bunların elektrik tüketimi de 1990'dan bu yana üç katına çıktı. Ajansın, BM Genel Merkezi'ndeki gibi merkezi şebekeler, jeotermal veya hidrotermal enerji gibi daha verimli sistemlere yönelmesi çağrısı yapılıyor.
BM Çevre Programı tarafından desteklenen ve eyaletleri, şehirleri ve şirketleri bir araya getiren Cool Coalition'ın koordinatörü Lily Riahi, AFP'ye yaptığı açıklamada, bu yöntemin etkili olduğunu kanıtlasa da "karşılaştığımız sorunları çözmek için yeterince uygulanmıyor" dedi.
Bu tip altyapılar, kendine ait bir sisteme sahip olabilecek büyüklükteki komplekslerin yanı sıra, çok sayıda paydaşın yer aldığı kentsel planlamalar da gerektirmektedir.
Bölgesel ısıtma ve soğutma sistemlerinin geliştirilmesini destekleyen Enerji Ağları Derneği'nin başkanı Rob Thornton, "Teknik olarak bunun mümkün olduğunu biliyoruz ve maliyet etkinliğini gösteren birkaç vaka çalışmamız var" diyor.
"Ancak riski yönetilebilir hale getirmek için yeterli sayıda müşteriyi bir araya getirmek için birinin -bir acentenin, bir avukatın, bir şehrin veya bir tedarikçinin- olması gerekir" diyor.
Paris'te Avrupa'nın en büyük soğutma ağı faaliyete geçti. Seine Nehri, şehri ve özellikle Louvre Müzesi'ni soğutmak ve ısıtmak için kullanılıyor.
Bu ağlar aynı zamanda zararlı gazların kullanımını ve sızıntısını azaltmaya yardımcı oluyor ve zaten sıcak hava dalgalarının etkisinde olan şehirlere daha fazla ısının salınmasını önlüyor.
Bazı çevreciler ısınan suların su ekosistemleri üzerindeki etkisinden endişe duyuyor. Lily Riahi, bunların "meşru" endişeler olduğunu söylüyor.
Ancak bunların nükleer santrallerden gelen soğutma suyu sızıntılarından çok daha küçük bir sorun olduğunu ve suya "sıcaklık sınırları koyarak" önlenebileceğini söylüyor.
BM Çevre uzmanı ayrıca "su canlılarının emilmesini önlemek için giriş filtreleri takılmasını" öneriyor.
BM Genel Merkezi'nde zaman zaman bazı deniz canlılarının ağlardan kurtulduğu görülüyor. Ve birkaç metre derinliğindeki Doğu Nehri su rezervuarı, bazı yetkililer tarafından deniz ürünlerinin barındırıldığı yer olarak biliniyor...
abd/ico/eml/af/nn/cjc/jc/aa
IstoÉ
