Delta ters dönen uçağın yolcularına 30.000 dolar teklif etti

ABD'li havayolu şirketi Delta, bu haftanın başlarında Kanada'nın Ontario eyaletindeki Toronto'ya acil iniş yaparken ters dönen uçağın yolcularına 30.000 dolar (1.08 milyon Türk Lirası) tazminat teklif etti.

Delta'nın 4819 sefer sayılı uçağı 17 Şubat'ta Toronto Pearson Uluslararası Havalimanı'na iniş yaptığı sırada alevler içinde kalmış ve takla atmıştı.

Uçakta bulunan dördü mürettebat 80 kişinin tamamı kazadan sağ kurtulmuş olsa da, 76 yolcunun tamamına tazminat teklif edildi. Bir Delta sözcüsü söz konusu teklifin "herhangi bir şarta bağlı olmadığını ve hakları etkilemediğini" belirtti. Bu da yolcuların havayolu şirketine dava açma özgürlüğünün devam edeceği anlamına geliyor.

Yolcuların tamamının parayı kabul etmesi halinde havayolu şirketi toplamda yaklaşık 2,3 milyon dolar (83.5 milyon TL) ödeme yapacak.

Yolcular olayı anlatıyor

Kazada yaralanan 21 yolcu yakınlardaki hastanelere kaldırılırken, bunlardan 20'si şu anda taburcu edilmiş durumda.

Görgü tanıklarının aktarımına ve olay yerinden alınan görüntülere göre, çok sert bir inişin ardından uçağın sağ kanadı koptu. Uçak pistten aşağı kayarak ters dönmeden önce alevler içinde kaldı.

Virginia Tech'in havacılık ve okyanus mühendisliği bölüm başkanı ve bir pilot olan Ella Atkins, "Görüntülerden anlaşıldığı kadarıyla uçak o kadar sert iniş yapmış ki sağ ana takım çökmüş. Kuyruk ve sağ kanat savrulmaya başlamış ve uçağın sağa doğru takla atmasına neden olmuş," dedi. "Devrilme sırasında sağ kanat ve kuyruk koptu. Muhtemelen savrulma ve sağ kanat tankından yakıt sızıntısı nedeniyle yangın çıktı."

Yolculardan biri olan John Nelson, ters dönmüş uçaktan çıkarken olay yerini görüntüledi. Uçağın sert bir iniş yaptığını ve sırt üstü dönmeden önce yan yattığını anlattı.

Yolculardan Pete Carlson da Kanadalı yayın kuruluşu CBC News'e verdiği röportajda, inişi "aniden her şeyin yan yattığı güçlü bir olay" olarak nitelendirdi.

Carlson inişten önce talimatlara uygun olarak emniyet kemerini bağlamıştı. Uçağı boşaltmak için kemeri çözdüğünde ise "artık zemin haline gelen tavana çarptığını" belirtti.

Carlson gaz kokusu aldığında ve yakıtın kabin camlarından aşağı aktığını gördüğünde herkesin dışarı çıkması gerektiğini anladığını belirterek, "Hepimiz sadece uçağın dışında olmak istiyorduk," dedi.

Bir hukuk firması, tazminat talep eden bazı yolcuları temsil etmeye başladı.

Kazanın sebebi ne?

Kazanın nedeni belirsizliğini korurken, havacılık uzmanları olası faktörler konusunda profesyonel görüşlerini bildiriyor.

Uzmanlar, müfettişlerin yerdeki koşulları, pilotun inişten önceki hareketlerini ve iniş takımlarıyla ilgili olası sorunları dikkate alacaklarını belirtiyor.

Kanada Ulaşım Güvenliği Kurulu, ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu'nun desteğiyle soruşturmayı yürütüyor.

Suçlu pilot muydu?

Kule ile pilot arasındaki iletişim yaklaşma sırasında normaldi ve Kanadalı Bombardier şirketi tarafından üretilen bir Mitsubishi CRJ-900 olan uçak yere indiğinde neyin ters gittiği belli değil.

YouTube kanalında havacılık olaylarını tartışan ticari pilot Juan Browne, ilk verilerin hız ve alçalma oranının, çapraz rüzgarların ve hava durumunun "sınırlar dahilinde" olduğunu gösterdiğini ifade etti.

Ancak Browne, pilotların inişten önceki eylemleriyle ilgili endişelerini dile getirerek, "Görünüşe göre uçak hiç flare yapmamış," dedi. "Sadece piste doğru sürmüşler."

Flare uçağın alçalma hızını yavaşlatıyor.

Delta uçağının iniş izni yerel saatle 14:10 sıralarında verildi. Ses kayıtları, kontrol kulesinin pilotları yaklaşma sırasında olası bir hava akımı "tümseği" konusunda uyardığını gösteriyor.

Petersburg, Florida'daki havacılık güvenliği danışmanlık firması Safety Operating Systems'ın CEO'su John Cox, "Hava rüzgârlıydı ama uçaklar bunu kaldırabilecek şekilde tasarlanmış ve sertifikalandırılmıştır," dedi. "Pilotlar bununla başa çıkmak için eğitimli ve deneyimliler."

Hava nasıldı?

Kanada Meteoroloji Servisi'ne göre, kaza sırasında Pearson Havaalanı'nda kar yağışı ve saatte 32 mil (51 kph) hızla esen ve 40 mil (65 kph) hıza ulaşan rüzgarlar vardı. Sıcaklık yaklaşık 16.5 Fahrenheit (eksi 8.6 santigrat derece) idi. Browne, kar yağışının görüş mesafesini azalttığını söyledi.

Florida, Daytona Beach'teki Embry-Riddle Havacılık Üniversitesi'nde yardımcı doçent ve hava trafik yönetimi program koordinatörü olan Michael McCormick, müfettişlerin iniş takımlarının yerine düzgün bir şekilde kilitlendiğinden emin olmak için yakından bakacaklarını ve yerdeki ve uçaktaki personeli dikkate alacaklarını belirtti.

"Hem uçakta hem de kontrol kulelerinde çalışan insan sayısına bakacaklar. Ve programlarına bakacaklar," dedi McCormick. "İyi dinlenmişler mi? İyi personel çalıştırıyorlar mı?"

Ancak Kanadalı bir müfettiş ilk teoriler hakkında yorum yapmayı reddetti.

TSB Kıdemli Araştırmacısı Ken Webster salı günü uçağın kalıntılarının yanında dururken yaptığı video açıklamasında, "Bu noktada, bu kazanın nedeninin ne olabileceğini söylemek için çok erken," dedi.

Araştırmacıların enkazı ve pisti inceleyeceklerini ve kokpit ses ve uçuş veri kayıt cihazlarını sökerek analiz için laboratuara gönderdiklerini söyledi.

Delta kazasından herkesin sağ kurtulmuş olması, havayolları ve uçak üreticileri tarafından yapılan, patlamaları azaltmak için açılmak üzere tasarlanmış kanatlar, iyi eğitimli uçuş ekipleri ve yerçekimi kuvvetinin 16 katına kadar darbelere dayanacak şekilde inşa edilmiş koltuklar da dahil olmak üzere güvenlik iyileştirmelerinin bir kanıtı.

McCormick, "Bu koltuk korunmanız için en iyi kaynağınız," dedi. "Uçuş görevlilerinin (inişten) önce uçağın etrafında dolaşmalarının bir nedeni var... herkesin emniyet kemerlerini bağladığından emin olmak."

Uçmak hala güvenli mi?

Kaza, Kuzey Amerika'da son haftalarda meydana gelen dördüncü büyük havacılık kazası oldu.

Washington DC'deki Reagan Ulusal Havaalanı yakınlarında 29 Ocak'ta ticari bir jet uçağı ile bir ordu helikopterinin çarpışması sonucu 67 kişi hayatını kaybetti. Philadelphia'da 31 Ocak'ta bir tıbbi nakliye uçağının düşmesi sonucunda da uçakta bulunan altı kişi ve yerde bulunan bir kişi daha öldü. 6 Şubat'ta Alaska'da meydana gelen bir uçak kazasında ise 10 kişi yaşamını yitirdi.

Bununla birlikte, havayolu güvenlik danışmanı ve eski bir Federal Havacılık İdaresi (FAA) ve NTSB müfettişi olan Jeff Guzzetti'ye göre hava yolculuğu "son derece güvenli."

Guzzetti, "Ticari bir havayolu kazasında yaralanma ya da ölme ihtimali, araba kullanırken ölme ihtimalinden çok daha düşük," dedi.

Yine de Donald Trump yönetimi altında FAA'daki işten çıkarmalar konusunda endişeli olduğunu belirten Guzzetti, "FAA'da önerilen kesinti ve değişikliklerin daha fazla kaza riskini artırabileceğinden endişe ediyorum," dedi. (Euronews)