Evrimin sıra dışı kanıtları ortaya çıktı

Kambriyen patlaması, yaklaşık yarım milyar yıl önce yaşamın olağanüstü bir hızla çeşitlendiği bir evreydi. Ancak bu evreden sonraki dönemden kalan fosiller çok daha az bulunduğundan, evrimin sonraki adımlarına dair bilgiler oldukça sınırlıydı. Şimdi ise Cambridge Üniversitesi liderliğindeki bir araştırma ekibi, Bright Angel Formasyonu’ndan (BAF) elde ettikleri örneklerde bin 500’den fazla küçük karbon bazlı fosil ortaya çıkardı.

Fosillerin büyük çoğunluğunu priapulid solucanları oluşturuyor. Bunun yanı sıra yüzlerce kabuklu canlı ve birkaç yumuşakçaya ait fosil de bulunuyor. Bu canlıların çoğu, dönemin sığ deniz ortamında yaşamış. Ekolojik kaynakların bol olduğu bu dönemde, canlılar yeni yaşam alanları ve beslenme stratejileri geliştirmek zorundaydı.

Kraytdraco spectatus adlı bir solucan türü, vücudunun farklı bölgelerinde şekil ve uzunlukları değişen diş benzeri yapılar taşıyor. Bu yapılar sayesinde yüzeyleri kazıyıp yiyecek parçacıklarını serbest bırakıyor ve daha uzun liflerle bu parçacıkları sudan süzerek besleniyordu. Kabuklu canlıların ise ağzına doğru yönlendirdiği küçük kıllarla besin parçacıklarını topladığı, ardından bunları öğüten yapıların devreye girdiği keşfedildi.

Yumuşakçalar ise sıra sıra dizilmiş kürek benzeri dişlerle yüzeylerden alg veya mikrop sıyırmak için evrimleşmiş olabilir. Bu adaptasyonlar, dönemin canlılarının nasıl bir rekabet ortamında yaşadığını ve hayatta kalmak için ne kadar yaratıcı evrimsel çözümler geliştirdiklerini gösteriyor.

Kambriyen patlaması evrim tarihinde çokça dikkat çekerken, bu yeni keşif onun hemen ardından gelen döneme dair nadir bilgiler sunuyor. Canlılar artık yalnızca var olmanın ötesine geçip, çevrelerine uyum sağlamak için biçimsel yenilikler geliştiriyorlardı.

Bu yenilikler, günümüzdeki hayvanların kökenine kadar uzanıyor. Böcekler, örümcekler ve kabukluları kapsayan arthropoda şubesinden; omurgalıları içeren chordata şubesine kadar birçok büyük canlı grubu bu dönemde temellerini attı.

Bilim insanları, geç Kambriyen dönemdeki yoğun rekabetin, uzun vadeli evrimsel eğilimleri şekillendiren önemli bir mekanizma olduğunu belirtiyor.