Arkeologlar, Kutsal Topraklar haritalarında adı geçen 1.500 yıllık antik bir kasaba keşfetti
Dünyada Madaba Mozaik Haritası kadar ayrıntılı veya eski çok az harita vardır. 6. yüzyılda oluşturulan bu harita, Kutsal Topraklar'da bazıları daha önce hiç bulunamamış onlarca yeri göstermektedir. Ta ki bugüne kadar.
Arkeologlar , onlarca yıllık araştırma ve saha çalışmalarının ardından, Ürdün'ün güneyindeki antik Bizans kenti Tharais'i keşfettiler. Yaklaşık 1.500 yıllık olduğu düşünülen kent , mozaik haritada açıkça gösterilmişti, ancak tam konumu bir sır olarak kalmıştı. Bu durum, Mu'tah Üniversitesi Arkeoloji Doçenti Dr. Musallam R. Al-Rawahneh liderliğindeki bir ekip sayesinde değişti.
Keşif, günümüzde Karak Valiliği'ne bağlı El-Irak köyü yakınlarında yapıldı.
Dr. Al-Rawahneh, 2021-2024 yılları arasında yaptığı saha araştırmaları, tarihi metinler ve yerel halkın yardımlarından yararlanarak Tharais'lerin kimliğini doğruladı.
Bulguları, hakemli arkeoloji dergisi Gephyra'nın son sayısında yayımlandı.
Tharais'in sıradan bir çiftçilik köyünden daha fazlası olduğuna inanıyor. "Madaba Haritası'nda bu kadar belirgin bir şekilde yer alması ve bir bazilikanın keşfedilmesi, kutsal bir alan ve ticari bir dinlenme tesisi olduğunu gösteriyor," diye yazdı.
Ekip, mozaik taban parçaları, oyma taş kapı ve diğer erken dönem Hristiyan kiliselerinde kullanılanlara benzer büyük eşik taşları da dahil olmak üzere Bizans tarzı bir bazilikanın parçalarını ortaya çıkardı.
Kilisenin çevresinde günlük yaşamın izleri vardı. Arkeologlar bir üzüm presi, bir zeytinyağı presi ve bir su değirmeni buldular; bu da kasabanın muhtemelen kendi kendine yetebildiğini gösteriyor.
Ayrıca çanak çömlek parçaları, taş aletler, cam kırıkları ve hatta fosiller de ortaya çıkarıldı.
En anlamlı keşiflerden biri de mezar taşlarındaki eski Yunanca ve Latince yazıtlardı.
Bunlardan birkaçı MS 5. ila 7. yüzyıllara tarihleniyor ve Hristiyan sembolleri ve ifadeleri içeriyor; bu da orada bir Hristiyan topluluğunun yaşadığını doğruluyor.
Kasabanın Moab Platosu ile Ölü Deniz arasındaki konumu onu tarihi ticaret yolları üzerinde önemli bir durak haline getirmiştir.
Dr. Al-Rawahneh, Tharais'i Bizans döneminde bu kadar önemli bir yer haline getiren şeyin, hem dini hem de ticari olan bu ikili rol olduğuna inanıyor.
Ancak döneminin pek çok kasabası gibi Tharais de 7. yüzyılda terk edildi.
Uzmanlar, depremler, iklim değişiklikleri ve Bizans'tan İslami yönetime geçişin insanların göç etmesine neden olduğunu söylüyor.
Neyse ki, alan tortu katmanlarının altında saklıydı ve şimdiye kadar büyük ölçüde dokunulmamıştı.
Ancak uzmanlar, bölgenin korunmaması durumunda yakınlardaki kentsel gelişimin bölgeyi riske atabileceği konusunda uyarıyor.
Gelecekte yapılacak kazıların antik kentteki yaşam hakkında daha fazla bilgi ortaya çıkarması bekleniyor.
Daily Express
