OpenAI blijft een non-profitorganisatie, maar is mogelijk winstgevender dan ooit.

OpenAI denkt al een tijdje na over de organisatiestructuur: wordt het een commerciële of non-profitorganisatie? Deze discussie reikt verder dan alleen het bedrijf zelf, vanwege de disruptieve aard van kunstmatige intelligentie (AI) en de enorme omvang van wat als de koning van deze technologie wordt beschouwd. Uiteindelijk heeft de eigenaar van ChatGPT besloten om zijn commerciële status te beëindigen, zij het met een aantal nuances. In tegenstelling tot wat het op het eerste gezicht lijkt, hebben huidige beleggers geen last meer van de huidige limiet op het rendement dat zij kunnen ontvangen, omdat er een plafond is.

OpenAI werd opgericht als non-profitorganisatie , waar later een dochteronderneming met winstoogmerk van werd gemaakt. Tot nu toe behoudt de eerste de controle over de tweede. Maanden geleden stelde ChatGPT echter voor dat het dochterbedrijf de belangrijkste en machtigste partij van de twee zou worden en dat de non-profitorganisatie naar de achtergrond zou worden verdrongen. Maar Sam Altman en zijn team hebben dit laatste plan laten varen, en de altruïstische kant zal bij OpenAI nog steeds meer gewicht in de schaal leggen. Dit betekent echter niet dat het bedrijf stopt met het zijn van een bedrijf, met het maken van winst en met winstgevend zijn.

Het huidige commerciële dochterbedrijf wordt een Public Benefit Corporation. Dat betekent dat het een typisch bedrijf zal zijn, met dien verstande dat het een specifieke missie moet nastreven: AI die de maatschappij ten goede komt. Maar dat weerhoudt het er niet van om te opereren als een traditioneel bedrijf, met winst en aandeelhouders. Het betekent simpelweg dat OpenAI een specifiek doel moet hebben: AI, en niet alleen het zakelijke doel. 'Normale' bedrijven kunnen hun volledige winst houden en een deel ervan besteden aan de strijd tegen klimaatverandering, onderzoek naar ziektes of andere doelen. Maar OpenAI heeft wat meer beperkingen en moet een deel van zijn middelen inzetten om zijn missie te vervullen: ervoor zorgen dat technologie een positieve impact heeft op mensen. Verder is het een bedrijf als ieder ander.

Het is wel zo dat de non-profitorganisatie de zeggenschap behoudt (en dat deze voorrang blijft hebben op de andere), aangezien de organisatie een van de grootste aandeelhouders van de Common Benefit and Interest Society is en daardoor toezicht houdt op de beslissingen van de onderneming. De vraag is waarom OpenAI voor deze structuur heeft gekozen. Er zijn verschillende redenen daarvoor.

Enerzijds heeft OpenAI mogelijk voor deze structuur gekozen uit praktische overwegingen. De aanklagers van Delaware en Californië houden toezicht op het voorstel van het bedrijf. Met deze aanpak kan het gemakkelijker zijn om goedkeuring te krijgen en toekomstige wettelijke obstakels te vermijden. Het kan een tussenoptie zijn tussen winstgevend en non-profit. "We hebben besloten dat het non-profitbedrijf de controle over OpenAI behoudt, nadat we naar leiders uit het maatschappelijk middenveld hebben geluisterd en gesprekken hebben gevoerd met de aanklagers van Delaware en Californië", legde Taylor uit in de verklaring die een paar uur geleden werd gepubliceerd.

Aan de andere kant kan OpenAI door de keuze voor deze structuur een obstakel overwinnen waar het tot nu toe mee worstelde. Het huidige hybride model vormt een beperking voor investeerders. Deze hebben een limiet op het rendement dat ze kunnen ontvangen op het geld dat ze hebben geïnvesteerd. Hoewel dit een hoge limiet is, tot wel 100 keer hun investering, zien sommige geïnteresseerde partijen die ChatGPT willen ondertekenen, hier een nadeel in. Sam Altman heeft bevestigd dat de wijzigingen inhouden dat de limiet wordt verwijderd.

OpenAI is een particulier bedrijf met een waarde van 300 miljard dollar . Vorige maand werd de grootste financieringsronde ooit afgerond, met SoftBank als hoofdinvesteerder. Het Japanse conglomeraat heeft een deel van dat bedrag afhankelijk gesteld van de voorwaarde dat het bedrijf een winstgevende onderneming wordt of, als dat niet lukt, dat de limiet op de maximale opbrengsten wordt afgeschaft. Hoewel de nieuwe structuur onbeperkte opbrengsten kan opleveren, blijft het de vraag of dit voorstel in andere opzichten schadelijk zal zijn.

De CEO van het bedrijf, Sam Altman, heeft hier ook een verklaring voor gegeven. Hij noemt als een van de redenen waarom het bedrijf zijn structuur moet veranderen om meer financiering veilig te stellen. "We willen kunnen opereren en over middelen beschikken zodat de hele mensheid gebruik kan maken van onze diensten. Daarvoor zijn miljarden en zelfs biljoenen dollars nodig", merkt hij op.

Los van dit alles is Microsoft momenteel de grootste aandeelhouder van OpenAI (totdat de investeringsronde van SoftBank is afgerond, mocht dat gebeuren) en moeten posities binnen de nieuwe structuur worden onderhandeld , waarbij het gewicht van elke investeerder in verhouding staat tot het bedrag dat tot nu toe is geïnvesteerd.

Tijdens het debat over de structuur van het bedrijf zijn er veel kritische geluiden te horen over OpenAI. De bekendste stem is die van Elon Musk. Hoewel hij het bedrijf samen met Altman oprichtte, vertrok hij toen hij besefte dat de oprichtingsdoelen, namelijk AI veiliger maken en mensen van dienst zijn, niet de prioriteit hadden. Sterker nog, de CEO van Tesla heeft OpenAI hiervoor aangeklaagd. Musks omgeving zegt dat er fundamenteel niets verandert na de onlangs aangekondigde plannen en dat de voorgestelde structuur nog steeds ruimte biedt aan winstbejag door bepaalde individuen.

In november 2023 leidde dit debat over de missie van OpenAI ertoe dat het bestuur Sam Altman ontsloeg, maar na alle commotie werd hij toch weer in zijn functie hersteld . Het bestuur had met name het vertrouwen in de directeur verloren, omdat hij winst belangrijker vond dan de non-profitdoelstellingen die bij de oprichting van OpenAI waren vastgelegd.