Minder beloftes en meer actie: Brazilië's inzet als gastland van COP30

Aan de vooravond van de eerste VN-klimaattop in het Amazonegebied verdedigde de president de keuze van Belém als gaststad, ook al zou het tekort aan betaalbare woningen de steden die Brazilië naar eigen zeggen centraal wil stellen in het debat, kunnen uitsluiten.

De voorzitter van COP30, André Corrêa do Lago, heeft afgelopen dinsdag (12) de vijfde open brief gestuurd aan tienduizenden afgevaardigden en waarnemers die zijn uitgenodigd naar Belém, een havenstad met 1,3 miljoen inwoners aan de poorten van het Amazone-regenwoud. President Luiz Inácio Lula da Silva heeft de stad uitgekozen als gastheer van het evenement, dat van 10 tot en met 21 november plaatsvindt.

Corrêa do Lago lijkt het sluiten van onderhandelingen over nieuwe, belangrijke toezeggingen te hebben uitgesloten, gezien de afnemende interesse van sommige belangrijke actoren in agressievere klimaatambities.

In plaats daarvan stelt Brazilië een vrijwillige ‘actieagenda’ voor die de implementatie van bestaande toezeggingen ten aanzien van 30 belangrijke doelen, waaronder de transitie weg van fossiele brandstoffen, bevordert en kwantificeert.

Naar aanleiding van de COP's in Egypte, de Verenigde Arabische Emiraten en Azerbeidzjan wil Brazilië een breed scala aan deelnemers verwelkomen en een stem geven aan "de gemarginaliseerden, de ontheemden en zij die niet gehoord worden", aldus de brief.

Bekijk hieronder het interview van Corrêa do Lago met AFP:

VRAAG: U belooft mensen centraal te stellen tijdens de COP30. Hoe zal deze Conference of the Parties (COP) anders zijn?

ANTWOORD: Het is bijzonder omdat de doelstellingen, vergeleken met andere COP's, minder duidelijk zijn. We moeten begrijpen dat dit een nieuwe fase is: de tien jaar sinds het Klimaatakkoord van Parijs hebben veel resultaten opgeleverd.

Maar we begrijpen ook dat de meeste mensen gefrustreerd zijn over de snelheid waarmee de strijd tegen klimaatverandering verloopt. Daarom zijn we zo gefocust op het implementeren van actie en hoe we dat kunnen vertalen naar iets wat mensen begrijpen.

Deze COP zou ook bijzonder divers moeten zijn, omdat hij plaatsvindt in het Amazonegebied, in een zeer diverse samenleving die kampt met de uitdagingen van armoede en grote ongelijkheid, maar ook kan bogen op hoogwaardige wetenschap en zeer goede ondernemers. Brazilië is een beetje een miniatuurwereld.

V: De voorzitter van de Alliantie van Kleine Eilandstaten zei dat ze mogelijk hun delegaties moeten inkrimpen vanwege de hoge kosten van accommodatie in Belém. Hoe gaat u dit probleem aanpakken?

A: We hebben inclusiviteit nodig, we willen dat mensen komen, en we kunnen ons geen kleinere COP voorstellen vanwege de accommodatieproblemen. We moeten accommodatie regelen en we doen er alles aan om dat te bereiken. Anders zou de COP echt een legitimiteitsprobleem hebben.

V: Vertroebelt dit logistieke probleem niet wat werkelijk belangrijk is?

A: Brazilië heeft een stad gekozen die qua infrastructuur niet de eerste keuze is, dat klopt... Maar wij geloven dat Belém ook een krachtige symboliek heeft.

Ik geloof dat we de meeste van deze moeilijkheden kunnen overwinnen, zodat deze COP werkelijk uitzonderlijk wordt, met zeer solide resultaten en afgevaardigden die zich op hun gemak voelen in een stad met enorme kwaliteiten.

V: Waarom legt u zoveel nadruk op de ‘actie-agenda’, die vooral gebaseerd is op vrijwillige toezeggingen van bedrijven en staten?

A: Veel mensen zien deze agenda als iets dat parallel loopt aan de COP, wat als afleidend zou kunnen worden beschouwd. Maar we hebben besloten er een implementatietool van te maken.

V: Maar gaat dit niet ten koste van bindende afspraken in de onderhandelingen?

A: We werken op basis van wat er al in consensus tussen de landen is besloten. Maar voor de implementatie hebben we geen consensus nodig: sommige landen zullen de ene kant opgaan, andere de andere. Sommige sectoren kunnen zich committeren aan zaken die het land als geheel niet kan beloven.

We hebben de ruim 400 initiatieven die sinds de start van de actieagenda (in 2021) zijn aangekondigd, opnieuw bekeken om er zeker van te zijn dat we voortbouwen op wat er al is gedaan en niet opnieuw beginnen.

V: COP28 eindigde met een akkoord om fossiele brandstoffen te laten varen. Worden er specifieke deadlines gesteld voor olie en gas? En is Brazilië, waar president Lula olie wil winnen bij de monding van de Amazone, de beste plek voor deze gesprekken?

A: We zijn het er allemaal over eens dat elk land zijn eigen manier heeft om dit te doen, en dat bedrijven hun eigen manier hebben om bij te dragen. Het is veel belangrijker om aanvullende maatregelen te nemen dan om nieuwe teksten op te stellen.

Dat gezegd hebbende, staat dit onderwerp hoog op de agenda van Brazilië, aangezien het land een voortrekker is op het gebied van hernieuwbare energie. Tegelijkertijd zijn we niet alleen een grote olieproducent geworden, maar hebben we ook het potentieel voor nieuwe ontdekkingen.

Daarom is dit debat in Brazilië erg belangrijk. En het is een debat dat logischerwijs de hele wereld aangaat.

jmi-ico-tmo/mh/tw/mmy/mb/mvv/jr