W Habitacie LunAres dobiega końca lustrzana misja analogowych astronautów załogi Ax-4

Choć start załogi Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim wciąż jest przesuwany, lustrzana misja z analogowymi astronautami w Habitacie LunAres w Pile dobiega końca. Jest ona częścią eksperymentu "AstroMentalHealth" - jednego z 13 w ramach polskiej misji IGNIS.

"Ostatnie dni pokazały, jak trudnym i złożonym przedsięwzięciem jest organizacja misji kosmicznej. Z podobnymi wyzwaniami mierzą się również naukowcy, którzy w ramach misji IGNIS mają realizować eksperymenty na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS)" – powiedziała PAP dr Agnieszka Skorupa z Uniwersytetu Śląskiego, pomysłodawczyni i koordynatorka eksperymentu "AstroMentalHealth", skoncentrowanego na monitorowaniu dobrostanu psychicznego astronautów w trakcie misji.

Naukowczyni przypomniała, że badanie to obejmuje część orbitalną oraz naziemną. W misji lustrzanej realizowanej w Habitacie LunAres biorą udział dwa zespoły: pięcioosobowy – odzwierciedlający skład załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej oraz czteroosobowy – symulujący załogę misji Axiom-4. "To właśnie analogowy zespół Ax-4 realizuje procedury badawcze w ramach projektu 'AstroMentalHealth', które następnie zostaną wdrożone na ISS" – dodała Agnieszka Skorupa.

Wprawdzie start misji Ax-4 wciąż jest przesuwany (według najnowszych zapowiedzi ma się odbyć nie wcześniej niż 19 czerwca), jednak ta część "habitatowa" odbyła się według pierwotnych planów startowych i już dobiega końca.

Jak bowiem tłumaczyła Agnieszka Skorupa, zdecydowano się na realizację procedur zgodnie z pierwotnie ustalonym harmonogramem, ponieważ uczestnicy misji naziemnej nie dysponują taką elastycznością działania jak zawodowi astronauci. Ci analogowi astronauci to osoby ze swoimi zobowiązaniami zawodowymi, na co dzień pracujące m.in. w nauce i/lub sektorze kosmicznym.

"Zespół zarządzający badaniami jest nieustannie stawiany przed koniecznością podejmowania kluczowych decyzji pod presją czasu, ale na ten moment wszystkie wydają się trafione. Grafik badań pozostaje bez zmian, co oznacza, że możliwość późniejszego porównania danych między grupami nie jest zagrożona. Do tej pory wszystkie zaplanowane procedury zostały zrealizowane zgodnie z planem. Odraczanie startu Ax-4 obliguje analogowych astronautów do codziennej elastyczności, z którą w takiej stali nie mieliśmy do czynienia na poprzednich analogowych misjach, ale jednocześnie zwiększa to realizm, ponieważ przed takim samym wyzwaniem stoją astronauci oczekujący na lot na ISS" – podkreśliła badaczka.

Dodała, że analogowi astronauci zakończą swoją izolację 17 czerwca.

Celem eksperymentu "AstroMentalHealth" – jednego z 13 eksperymentów, które zostaną przeprowadzone w ramach polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej – jest zbadanie wpływu izolacji kosmicznej na dobrostan psychiczny człowieka.

Badanie polega na zebraniu pomiarów od astronautów przed misją, w jej trakcie i po niej. Dane będą zbierane trójtorowo. Pierwszą metodą są kwestionariusze (przed, w trakcie i po misji). Druga to wywiady z astronautami przed i po misji oraz analiza nagrań wideo, które astronauci będą wykonywać podczas misji. Dopełni to analiza ekspresji emocji obserwowanych na twarzy astronautów podczas nagrań wideo-dzienników na ISS.

Wyniki mogą się przyczynić do opracowania lepszych systemów wsparcia psychologicznego dla załóg kosmicznych.

Habitat LunAres to placówka znajdująca się na starym lotnisku wojskowym w Pile – w zagospodarowanym hangarze dla samolotów wojskowych. Powierzchnia hangaru jest wysypana 400 tonami piasku i 400 tonami bazaltu, nie ma tam dostępu do światła słonecznego, a jedyne wyjście symuluje śluzę, przez którą przechodzi się na symulowane spacery kosmiczne. Jak podkreślali badacze zaangażowani w eksperyment, misja lustrzana jest możliwie jak najwierniejszym odwzorowaniem misji kosmicznej.

W ramach misji Ax-4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną ma polecieć czteroosobowa załoga: Peggy Whitson (USA), Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska/ESA), Shubhanshu Shukla (Indie) oraz Tibor Kapu (Węgry). Dr Uznański-Wiśniewski będzie drugim po Mirosławie Hermaszewskim Polakiem w kosmosie, a pierwszym na ISS.(PAP)

Nauka w Polsce

akp/ bar/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.