GIF wyjaśnia, dlaczego leki i alkohol to niebezpieczne połączenie

Spis treści

Spożywanie alkoholu w trakcie leczenia farmakologicznego to ryzyko, które wielu pacjentów wciąż bagatelizuje. Tymczasem interakcje między alkoholem a lekami mogą prowadzić do groźnych skutków – od osłabienia działania substancji leczniczych, przez zatrucia, aż po zagrażające życiu reakcje organizmu. Główny Inspektorat Farmaceutyczny przygotował krótką publikację, przestrzegającą przed niebezpiecznymi interakcjami, do jakich doprowadzić może spożywanie alkoholu w czasie przyjmowania leków.

Alkohol wpływa na metabolizm leków i funkcjonowanie wielu układów organizmu. Może:

• wzmocnić lub osłabić działanie leków,

• zmienić sposób ich wchłaniania, rozkładu i wydalania,

• wywołać niepożądane reakcje, nawet po spożyciu niewielkiej dawki.

W szczególności należy uważać na następujące grupy leków:

Połączenie alkoholu z lekami uspokajającymi, nasennymi, przeciwdepresyjnymi czy przeciwpsychotycznymi może prowadzić do silnego spowolnienia pracy mózgu, a w skrajnych przypadkach – do zahamowania oddechu.

Szczególnie niebezpieczne są:

• barbiturany,

• benzodiazepiny,

• leki przeciwdepresyjne,

• niektóre leki przeciwnadciśnieniowe (np. klonidyna, rezerpina),

• przeciwhistaminowe leki starszej generacji (prometazyna, hydroksyzyna, klemastyna),

• preparaty na przeziębienie zawierające pseudoefedrynę, dekstrometorfan, kodeinę.

• Paracetamol w połączeniu z alkoholem ma działanie hepatotoksyczne – może prowadzić do uszkodzenia wątroby.

• Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen, naproksen, diklofenak, zwiększają ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego i rozwoju choroby wrzodowej.

Niektóre antybiotyki i leki przeciwgrzybicze mogą powodować tzw. reakcję disulfiramopodobną, czyli zatrucie aldehydem octowym. Objawy obejmują:

• nudności i wymioty,

• nagłe zaczerwienienie twarzy,

• spadek ciśnienia,

• kołatanie serca,

• uczucie duszności i lęku.

Leki szczególnie narażone na tę interakcję:

• metronidazol, tinidazol,

• nifuroksazyd, furagina,

• niektóre cefalosporyny,

• ketokonazol,

• prokarbazyna (lek przeciwnowotworowy).

Alkohol może zakłócać działanie:

• beta-blokerów (atenolol, metoprolol, propranolol),

• blokerów kanału wapniowego (werapamil, felodypina, amlodypina),

• inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI),

• sartanów,

• diuretyków (leków moczopędnych).

Efektem mogą być niebezpieczne wahania ciśnienia, zawroty głowy, omdlenia i zaburzenia rytmu serca.

Alkohol zaburza glukoneogenezę i może wzmocnić działanie insuliny oraz leków doustnych, powodując niekontrolowany spadek poziomu cukru we krwi (hipoglikemię). Może to prowadzić do poważnych, a nawet zagrażających życiu powikłań.

Szczególnie ryzykowne jest łączenie alkoholu z:

• insuliną,

• lekami z grupy sulfonylomocznika (np. gliklazyd),

• metforminą – w skrajnych przypadkach może dojść do kwasicy mleczanowej.

• Alkohol może osłabiać działanie antykoncepcji hormonalnej, co zwiększa ryzyko nieplanowanej ciąży.

• W połączeniu z lekami poprawiającymi sprawność seksualną (np. sildenafil, tadalafil) zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony układu sercowo-naczyniowego.

✅ Zawsze czytaj ulotkę leku – producenci wyraźnie informują o przeciwwskazaniach do spożywania alkoholu. ✅ Konsultuj się z lekarzem lub farmaceutą – jeśli nie jesteś pewien, czy możesz pozwolić sobie na alkohol, zapytaj specjalisty. ✅ Unikaj alkoholu w trakcie leczenia – nawet jeśli nie ma wyraźnego zakazu, zachowaj ostrożność.